آفتاب ایلام به  نقل از  ایران،  با بروز کسادی در بخش‌های مختلف اقتصاد ایران، تقاضا برای نیروی کار کاهش و به تبع آن جمعیت فعال کاهش یافته است. بررسی نتایج طرح آمارگیری نیروی کار نشان می‌دهد که در فصل پاییز سال‌جاری ۲۵ میلیون و۸۰۰ هزار نفر از جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر از قابلیت مشارکت برخوردار بوده‌اند یعنی شاغل یا بیکار هستند. نتایج گویای آن است که در فصل پاییز سال‌جاری نسبت به فصل مشابه سال قبل حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از بازار کار خارج شده‌اند که بیش از یک میلیون و ۱۲ هزار نفر آنان را زنان و ۴۷۷ هزار نفر آنان را مردان تشکیل می‌دهند. این تغییرات جمعیتی به نوبه خود موجب کاهش نرخ مشارکت اقتصادی نسبت به فصل مشابه سال قبل شده است.

*کشاورزی بیشترین شغل را از دست داد
نتایج طرح آمارگیری نیروی کار گویای آن است که جمعیت شاغل در بخش‌های عمده اقتصادی کشوردر فاصله پاییز ۱۳۹۸ تا پاییز ۱۳۹۹ به نحو چشمگیری کاهش یافته است. کاهش بیش از یک میلیون و ۳۰ هزار نفر جمعیت شاغل طی دوره مورد بررسی، به‌دلیل تداوم بحران بیماری کووید ۱۹ بوده است. هرچند براساس گزارش‌ها شرایط بازار کار کشور بهبود یافته و بسیاری از کسب و کارها تا حدی از رکود خارج شده و شروع به فعالیت کرده‌اند، اما همچنان اثرات این بحران جهانی بر بازار کار مشهود است. بررسی جمعیت شاغل برحسب گروه‌های عمده فعالیت اقتصادی گویای آن است که بخش خدمات با ۴۹ درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است و بخش‌های صنعت با ۳۴,۳ درصد و کشاورزی با ۱۶.۷ درصد در رتبه‌های بعدی قرار دارند. با نگاهی به جمعیت شاغل به تفکیک زیربخش‌های فعالیت مشاهده می‌شود، در فصل پاییز سال‌جاری نسبت به فصل مشابه سال گذشته جمعیت شاغل بخش کشاورزی بیش از ۲۸۵ هزار نفرکاهش یافته که معادل ۶.۸ درصد رشد منفی است. همچنین بررسی جمعیت بخش‌های صنعت و خدمات نیز نشان می‌دهد جمعیت بخش‌های مذکور در پاییز ۱۳۹۹ نسبت به پاییز ۱۳۹۸ به ترتیب به میزان ۸ هزار نفر و ۷۴۱ هزار نفر کاهش یافته‌اند، به عبارت دیگر جمعیت بخش‌های صنعت و خدمات در این فصل نسبت به فصل مشابه سال گذشته به ترتیب معادل یک دهم درصد و ۶.۱ درصد رشد منفی داشته‌اند.

*۱۴ گروه اقتصادی افت اشتغال داشته اند
با نگاهی به جمعیت شاغل پاییز به تفکیک گروه‌های عمده رشته فعالیت اقتصادی ۲۲گانه ملاحظه می‌شود که از بین ۲۲ گروه عمده رشته فعالیت اقتصادی ۸ گروه عمده فعالیت شامل ساختمان؛ فعالیت‌های اداری وخدمات پشتیبانی؛ آب رسانی، مدیریت پسماند، فاضلاب و فعالیت‌های تصفیه؛ اطلاعات و ارتباطات؛ «فعالیت‌های تفکیک‌ناپذیر تولید کالاها و خدمات توسط خانوارهای معمولی برای خود مصرفی؛ فعالیت‌های خانوارها به‌عنوان کارفرما؛ مالی وبیمه؛ تأمین برق، گاز، بخار و تهویه هوا و استخراج معدن؛ نسبت به دوره مشابه سال قبل با افزایش جمعیت شاغل مواجه شده‌اند و سایر گروه‌های فعالیتی کاهش جمعیت شاغل را تجربه کرده‌اند.

 بیشترین کاهش مربوط به پنج گروه، تولید صنعتی- ساخت، کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری، عمده فروشی و خرده فروشی؛ تعمیر وسایل نقلیه موتوری و موتورسیکلت وفعالیت‌های خدماتی مربوط به تأمین جا و غذا و حمل‌ونقل و انبارداری است. از جمعیت یک میلیون و ۳۰ هزار نفر شاغل از دست رفته حدود ۷۵درصد مربوط به زنان است. همچنین نتایج این بررسی نشان می‌دهد که ۲۰۷هزار نفر از مجموع ۷۷۷ هزار زنی که از بازار اشتغال خارج شده‌اند در بخش کشاورزی کار می‌کرده‌اند که ۲۲,۵ درصد از آنها از کارکنان فامیلی بدون مزد بوده‌اند. از سوی دیگر ۴۶۳ هزار نفر خروجی بخش خدمات، مردانی هستند که در بخش مذکورمشغول به فعالیت بوده‌اند. درست است که به‌طور کلی۲۵۵ هزار نفر از مردان در دوره مذکور از بازار اشتغال خارج شده‌اند اما نکته قابل توجه مربوط به بخش صنعت است که نه تنها در دوره مورد بررسی خروجی نداشته، بلکه بیش از۲۸۰ هزار نفر نیز به مردان شاغل در بخش صنعت افزوده شده است.

*افزایش ۲,۱ میلیونی جمعیت غیرفعال
براساس این گزارش، در پاییز ۱۳۹۹ نسبت به پاییز ۱۳۹۸جمعیت غیرفعال افزایش ۲ میلیون و ۱۸۱ هزار نفری را تجربه کرده است و از ۳۴ میلیون و ۴۱۰ هزار نفر در پاییز ۱۳۹۸ به ۳۶ میلیون و ۵۹۱ هزار نفردر پاییز ۱۳۹۹ رسیده است. از این افزایش حدود ۸۰۷ هزار نفر مرد و بیش یک میلیون و ۳۷۰ هزار نفر زن هستند. وضعیت نامطلوب بازار کار موجب شده است جمعیت غیرفعال، بویژه در میان جوانان و زنان، افزایش یابد. رصد حوادث اقتصادی-اجتماعی در سطح جهان گویای آن است که وقتی جوامع با بحران و کسادی بازار کار روبه‌رو می‌شوند، زنان زودتر از مردان از این شرایط متأثر شده و به دلایل مختلف از جمله باورهای فرهنگی نسبت به اینگونه حوادث آسیب پذیرتر بوده پس زودتر از بازار کار خارج می‌شوند.

*استان‌های رکورددار در بیکاری
با نگاهی به نرخ بیکاری جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر به تفکیک استانی ملاحظه می‌شود، درپاییز۱۳۹۹ بیشترین نرخ بیکاری مربوط به استان آذربایجان غربی با ۱۵,۵ درصد و کمترین نرخ بیکاری مربوط به استان خراسان رضوی و ایلام با ۵.۱ درصد است. در پاییز ۱۳۹۹ نسبت به پاییز ۱۳۹۸ بیشترین کاهش نرخ بیکاری در استان چهارمحال و بختیاری اتفاق افتاده که از.۱۶.۱ درصد به ۱۱.۹ درصد رسیده و با کاهش ۴.۲ درصدی در این دوره مواجه شده است. در مقابل استان آذربایجان غربی با افزایش ۴.۳درصدی نرخ بیکاری بیشترین افزایش را در دوره مورد بررسی تجربه کرده است. دامنه نرخ بیکاری در دوره مذکور برابر با ۱۰.۴ درصد است. به‌طور کلی در پاییز۱۳۹۹ نسبت به دوره مشابه سال گذشته در ۷ استان نرخ بیکاری افزایش و در ۲۴ استان نرخ مذکور کاهش یافته است.